Уставниот суд на Република Македонија во средата донесе одлука со којашто ја стопираше лустрацијата за поранешните функционери, новинарите, членови на разни организации, адвокати и медијатори, пренесува „Макфакс“.
Уставниот суд во средата поведе постапка за 12 оспорени членови од Законот за определување дополнителен услов за вршење јавна функција, односно за лустрација.
Образложението на судот е поради тоа што физичките лица што ги извршуваат дејностите, како што се новинари, поранешни политичари, свештени лица или членови на невладини и други организации, не се носители на јавни функции, и според уставните судии со тоа се навлегувало во моралниот интегритет и достоинство на лицата.
Според судот, во ситуација кога поранешните функционери не се кандидати ниту носители на јавни функции се ставаат во нееднаква положба со оние кои се кандидати или вршители на јавна функција. За поранешните функционери ќе се преиспитува и одредбата според којашто оние кои нема да поднесат изјава, треба да платат 3.000 до 4.000 евра казна.
Стопирањето на лустрацијата за организациите, во кои спаѓаат невладините организации, верските заедници, па дури и партиите, судот ја образложува со тоа што на граѓаните им е загарантирана слободата на здружување заради остварување на нивните економски, политички, социјални и културни права.
Новинарите, според уставните судии, не се носители на јавна функција и со барањето за нивна лустрација, според нив, се навлегува во моралниот интегритет, достоинството. Во оваа категорија спаѓаат основачите на трговски радиодифузни друштва, новинари, уредници, непрофитни радиодифузни установи, новинарите вработени во печатени медиуми, адвокатски и медијаторски друштва.
Судот ќе ја преиспитува и одредбата којашто предвидува вработените во медиумите да достават изјава дека не соработувале со тајните служби при вработувањето. При расправата, оваа одредба за новинарите Уставниот суд не ја оспори, но мнозинството од судиите одлучило дека и оваа одредба е спорна и поведе постапка и за неа.
Уставниот суд, исто така, го оспори и времетраењето на Законот, бидејќи во него не било прецизирано, до кога трае овој процес. „Постоењето момент од којшто започнува проверката, а непостоењето момент за завршувањето на одредбата ја прави недоволно јасна и непрецизна, и не е во согласност со владеењето на правото“, велат од Уставниот суд.
Се очекува Уставниот суд да донесе конечна одлука за оспорените одредби од законот за лустрација за околу два месеци.
Меѓутоа, засега сите дејствија за овие групи се стопирани и поведувањето постапка за оспорените одредби, нема ретроактивно дејство, односно нема да се поништуваат досега донесените одлуки.
Лустрацискиот филтер досега не го помина поранешниот претседател на Уставниот суд, Трендафил Ивановски, директорот на Фондацијата институт отворено општество, Владимир Милчин, новинари од МТВ како и голем број поранешни функционери.
извор: „Макфакс“
