Со продолжувањето на вонредната состојба во земјава, ЗНМ смета дека мора да се најде начин за подобра комуникација и транспарентност во односот на владините институции и здравствените центри, a во насока на гарантирање на слободата на изразување и правото на информирање. Здружението на новинарите на Македонија смета дека има голем простор за да се подобри соработката меѓу новинарите, медиумите и институциите, со оглед на сите забелешки што досега пристигнаа кај нас од нашето членство.

Укажуваме дека ние како организација, a и голем дел од нашите членови, сме незадоволни од недостигот на двонасочната комуникација за вклучување во живо преку видео алатките за време на прес-конференциите на министрите. Со моменталната пракса преку оваа комуникација, не се дава во целост простор на новинарот да има потпрашање ниту пак да има коментар на даден одговор, со што соговорникот не секогаш одговара на прашања. Ова дава можност, тој да биде селективен во своите одговори. Ваквиот однос остави впечаток дека на дел од прашањата соговорниците не знаат да одговорат или пак своите сознанија не сакаат да ги споделат со јавноста. Затоа, бараме во вклучувањето, со цел обезбедување на целосна информација од соговорникот, да се остави простор на новинарите за да постават потпрашања. – истакнува СДСМ.

Втората опција, за која ЗНМ смета дека има можност да се направи е да се организираат прес-конференции на отворено кога тоа го дозволуваат временските услови (пред Владата или на друго соодветна локација) со физичка дистанца меѓу новинарите, но и меѓу новинарите и соговорниците. Ова е препорака на ЗНМ и на Европската Федерација на новинари која ја сугерира до сите свои членки во Европа. Оваа опција не треба да ја исклучи првата опција, бидејќи таа се покажа како корисна за новинарите од другите градови, валат од ЗНМ.

Во овој дел сакаме да упатиме критика за последната прес-конференција организирана во Куманово од страна на градоначалникот. Taa според нашите колеги била организирана во затворен простор со присуство на повеќе соговорници, новинари и медиумски работници, кои имале меѓу себе физички контакт. Потоа се укажа дека градоначалникот бил заразен од COVID-19, со што нашите колеги директно биле изложени на здравствен ризик. Освен ова, уште еднаш укажуваме дека Владата не треба да им го скратува правото на прашања и учество на прес-конференциите ниту на онлајн медиумите кои не се наоѓаат во Регистарот на професионални онлајн медиуми, бидејќи Регистарот е доброволна организација, не е направен за таа намена, туку со цел јавноста и бизнис заедницата да ги препознае професионалните медиуми. – реагира ЗНМ.

Во однос на транспарентноста, ЗНМ укажува дека институциите не смеат да си дозволат да споделуваат информации само со одредени новинари или медиуми пред одржување на прес-конференциите и на тој начин да се обезбедува ексклузива на одредени медиуми, наспроти сите останати кои се упатени да ги следат прес-конференциите. Кога се наоѓаме во вака деликатна ситуација, сите медиуми треба да имаат еднаков пристап до информации кои се важни за јавноста, псочува Здружението на новинари.

Емисијата насловена како „Ковид -19 – Прашања и одговори: Сè за коронавирусот“ организирана неодамна од страна на Владата, каде во својство на новинари се јавија државни службеници, а со тоа беа исклучени критичните прашања е негативен пример за комуникација со граѓаните и пракса која е навреда за професионалните новинари. Затоа ваквите формати на комуникација од страна на владините претставници потребно е во иднина да се избегнат. – смета ЗНМ.

Изминатиов период во неколку наврати владини претставници најавуваа нови законски уредби за санкционирање на лажните вести и пресметки со медиумите. Во тој контекст ЗНМ потсетува дека главната задача на институциите во овие моменти треба да биде обезбедување на максимална транспарентност околу кризата предизвикана од пандемијата и економската криза, а не да се занимава со ограничувања на слободата на изразување. Најдобар начин за дефакторизирање на дезинформациите е поголемата транспарентност и користењето на саморегулацијата во медиумите, велат од ЗНМ.

Во однос на слободата на движење на новинарите за време на полицискиот час уште еднаш укажуваме дека Владата не треба да го ограничува движењето на новинарите од медиумите кои не се дел од Регистарот на Советот за етика на медиумите во Македонија (СЕММ) и ЗНМ. Поради фактот дека новинарите, покрај здравствените работници, се можеби најизложени на ризикот од заразување со коронавирусот, сметаме дека институциите мора да обезбедат услови за тестирање на новинарите и медиумските работници ако тоа е побарано од нив. – стои во реакцијата.

ЗНМ го поздравува потегот на Владата за обезбедување на минимална плата за новинарите и медиумските работници, мерка која Здружението  јавно ја побарав заедно со новинарскиот синдикат, а со цел олеснување на работата на медиумите во овој тежок период.

ЗНМ укажува на ризикот дека доколку кризата продолжи и во следните месеци, потребно е да се размисли за дополнителни мерки за да се пребродат економските тешкотии на медиумите и да се избегне отпуштање на новинари и медиумски работници. Овие мерки треба да бидат ефикасни и да ги опфатат не само традиционалните медиуми туку и онлајн медиумите, кои за разлика од традиционалните медиуми немаат примена никаква финансиска помош во изминатиот период. – се вели во соопштението.

Исто така, ЗНМ истакнеме дека во услови на глобална пандемија, денес повеќе од било кога, може да се забележи потребата од квалитетни дописништва. Се покажа дека дописниците при една ваква состојба се мошне важни и за медиумите и за граѓаните. Оттаму, сметаме дека треба да се направат дополнителни напори за да се обезбеди нивното место во новинарските редакции, велат од ЗНМ.

OhridNews